Choroby trzustki powodują wiele dolegliwości. Pojawiający się stan zapalny tego narządu wywołuje silny ból brzucha, nudności, wymioty, zaburzenia trawienne oraz biegunki. W tym artykule sprawdzimy, jak na pracę trzustki wpływa kawa oraz jakie są jej zamienniki w diecie trzustkowej.
Kawa a trzustka – jak działa kawa?
Gorąca, aromatyczna kawa to napój, od którego większość z nas rozpoczyna każdy dzień. Filiżanka kofeinowego eliksiru szybko i skutecznie wybudza ze snu i dodaje energii do działania. Kawę wypijamy w różnych postaciach. Do najpopularniejszych wersji należą: kawa czarna, z mlekiem oraz rozpuszczalna. Napój ten wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości, które wpływają na wiele aspektów funkcjonowania naszego organizmu. Zanim przyjrzymy się zagadnieniu kawa a trzustka, sprawdźmy, jakie są największe korzyści wynikające ze spożywania kawy. Oto 6 zdrowotnych właściwości kawy:
Wspomaga pracę układu krążenia
Zawarta w kawie kofeina rozszerza światło naczyń krwionośnych, sprawiając, że więcej bogatej w tlen i składniki odżywcze krwi dociera do naszych mięśni, organów i wszystkich komórek organizmu. Wspomaga pracę serca, reguluje ciśnienie krwi tętniczej oraz chroni przed chorobami układu krążenia.
Reguluje gospodarkę cukrową
Badana wykazały, że już 3 filiżanki kawy dziennie skutecznie przeciwdziałają wystąpieniu cukrzycy typu II. Nie ma także przeciwwskazań do spożywania kawy przez diabetyków. Ważne jest, aby była to kawa naturalna lub rozpuszczalna bez cukru ani zawierającego laktozę mleka.
Chroni układ nerwowy
Kawa zapobiega wystąpieniu oraz spowalnia rozwój choroby Parkinsona, która drastycznie obniża komfort życia osoby chorej. Działanie prewencyjne opiera się głównie na blokowaniu procesów neurodegeneracyjnych oraz zapobieganiu zaburzeniom w przepływie impulsów nerwowych.
Zawiera przeciwutleniacze
Kawa to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy, jakie występują w naturze. Skutecznie neutralizuje i usuwa z organizmu wszelkie toksyny oraz wolne rodniki tlenowe. Dzięki temu kawa chroni nas przed wieloma chorobami, w tym nowotworowymi oraz opóźnia procesy starzenia.
Poprawia nastrój i samopoczucie
Kawa stymuluje syntezę serotoniny i dopaminy – hormonów odpowiedzialnych za nasze samopoczucie i nastrój. Dzięki temu kawa może być pomocna w łagodzeniu objawów depresji. Już 1-2 filiżanki dziennie potrafią skutecznie zmniejszyć niepokój i nerwowość oraz poprawić zdolność koncentracji. Warto zaznaczyć, że spożycie zbyt dużej ilości kawy może wywołać efekt odwrotny.
Wspomaga proces odchudzania
Kofeina pobudza procesy przemiany materii oraz podnosi termogenezę. W wyniku tego zwiększa się ilość spalanych kalorii, szczególnie podczas wysiłku fizycznego. W efekcie znacznie szybciej pozbędziemy się zbędnych kilogramów tłuszczu.
Kawa a trzustka i jej praca
Wpływ kawy na trzustkę może nie być dobry w niektórych stanach chorobowych tego niezwykle ważnego narządu. Trzustka pełni w organizmie kilka kluczowych funkcji: odpowiada za metabolizm węglowodanów, wytwarza enzymy trzustkowe trawiące białka i tłuszcze z pożywienia oraz insulinę odpowiadającą za magazynowanie glukozy w komórkach wątroby. W stanach zapalnych trzustki dochodzi do niekontrolowanego wydzielania enzymów trawiennych, które mogą uszkodzić wszystkie narządy znajdujące się w obrębie jamy brzusznej.
Wpływ kawy na pracę układu trawiennego wciąż jest przedmiotem badań. Dotychczas wykazano, że napój ten może zmniejszać ryzyko powstawania kamicy żółciowej oraz łagodzić powszechne dolegliwości, takie jak zaparcia. Wykazano również, że kawa nie przyczynia się do wystąpienia zapalenia trzustki, jednak lekarze i dietetycy są zgodni co do tego, iż ze względu na kwaśny odczyn pH oraz potencjalnie drażniące właściwości kofeiny, osoby cierpiące na wszelkie choroby przewodu pokarmowego oraz przewlekłe lub ostre zapalenie trzustki powinny unikać, lub całkowicie zrezygnować ze spożywania tego napoju, który może przyczynić się do nasilenia dolegliwości bólowych. Badania obaliły powielany przed laty mit o potencjalnym wpływie kawy na powstawanie raka trzustki.
Co zamiast kawy w diecie trzustkowej?
Konieczność zrezygnowania ze spożywania kawy lub mocnej czarnej herbaty wiąże się z koniecznością znalezienia odpowiednich zamienników. Nie najlepszym rozwiązaniem jest kawa bezkofeinowa, która posiada jeszcze wyższą kwasowość. Dodanie mleka również nie neutralizuje w całości drażniącego działania kofeiny. Zamiast tego warto wybrać zamienniki, które są nie tylko smaczne, ale także pozytywnie wpływają na pracę całego przewodu pokarmowego. Oto przykładowe zamienniki kawy w diecie trzustkowej:
- Kawa zbożowa – wykonana jest z prażonych ziaren zbóż z dodatkiem cykorii. Zawiera dużą ilość błonnika pokarmowego oraz inulinę. Usprawnia pracę przewodu pokarmowego, wzmacnia naturalną florę bakteryjną jelit, reguluje poziom glukozy we krwi oraz wspiera procesy trawienne. Nie zawiera kofeiny, dlatego jest polecana w nadciśnieniu oraz schorzeniach trzustki.
- Zielona herbata – jest doskonałą alternatywą tradycyjnej kawy ze względu na swoje pobudzające działanie, które nie jest tak gwałtowne jak w przypadku małej czarnej oraz znacznie dłużej się utrzymuje. Za energetyzujące właściwości odpowiada teina, która jest łagodniejszą odmianą kofeiny. Nie powoduje podrażnień narządów układu pokarmowego, w tym trzustki, a dodatkowo – łagodzi stany zapalne, zmniejsza obrzęki, odtruwa organizm, usprawnia trawienie węglowodanów, białek i tłuszczy oraz obniża poziom złego cholesterolu.
Produkty dozwolone w przewlekłym zapaleniu trzustki
Dieta stosowana w stanach zapalnych trzustki zawiera przede wszystkim produkty lekkostrawne o niskiej zawartości tłuszczu i błonnika pokarmowego. Ma ona na celu wyeliminowanie dolegliwości oraz zwiększenie skuteczności procesu leczenia. Poniżej wymieniliśmy przykładowe produkty, które warto włączyć do codziennego jadłospisu:
- mięso, drób i ryby: pierś z kurczaka lub indyka, chuda wołowina, cielęcina, dorsz, sandacz, pstrąg. Gotowane, duszone lub pieczone w folii bez dodatku tłuszczu;
- pieczywo: pieczywo pszenne jasne, sucharki;
- nabiał: chudy twaróg, kefir, maślanka i mleko o obniżonej zawartości tłuszczu;
- warzywa: marchew, kabaczek, seler, pomidory bez skórki, dynia, cukinia, buraki. Warzywa muszą być ugotowane i przetarte;
- owoce: morele, banany, brzoskwinie, dojrzałe winogrona, owoce cytrusowe i jagodowe;
- napoje: niegazowana woda mineralna, herbata zielona, herbaty ziołowe i owocowe, soki warzywno-owocowe, kawa zbożowa, słaba kawa z odtłuszczonym mlekiem.
Szkodliwe produkty zakazane
W problemach z trzustką należy unikać produktów ciężkostrawnych, smażonych na dużej ilości tłuszczu oraz o wysokiej zawartości błonnika. Do zera należy ograniczyć spożycie alkoholu oraz surowych warzyw i owoców.
Należy wykluczyć:
- tłuste mięso wołowe i wieprzowe, dziczyzna, podroby, śledzie, sardynki, makrela, karp, węgorz, łosoś;
- pieczywo pełnoziarniste, razowe, z dodatkiem nasion i otrębów;
- warzywa strączkowe, kapustne, marynowane, cebula, czosnek, ogórek, brokuły, kalafior;
- figi, daktyle, rodzynki, gruszki, czereśnie, owoce marynowane i kandyzowane;
- alkohol, mocna kawa, czarna herbata, kakao, pełnotłuste mleko i produkty mleczne;
- margaryna, smalec, słonina, boczek.
Kawa a trzustka – podsumowanie
Jak widać, połączenie kawa przy chorej trzustce nie jest dobrym pomysłem. W zapaleniu trzustki, żołądka czy pęcherzyka żółciowego może nasilać dolegliwości, oraz podrażniać błonę śluzową żołądka, Warto jednak skonsultować się z lekarzem, który w zależności od stanu zdrowia pacjenta może ustalić indywidualny plan żywieniowy uwzględniający kawę, która w niewielkich ilościach wykazuje pozytywny wpływ na organizm oraz może zapobiec wystąpieniu wielu chorób.
Może Cię też zainteresować:
- Rozgrzewająca herbata z imbiru i cytryny – jak ją parzyć i jakie są jej właściwości? Poznaj napar z imbiru!
- Kawa na zaparcia – czy jest to remedium na problemy z niedrożnością jelit?
- Herbata na trawienie – jaką wybrać? Które zioła najlepiej wspierają układ pokarmowy?
- Herbata z kurkumą – właściwości zdrowotne i zastosowanie. Sprawdź, jak przygotować własny napar i złote mleko!
- Właściwości lecznicze i substancje odżywcze ostropestu. Herbata z jego nasion pomoże ci zadbać o zdrowie. Poznaj przepis
- Czy picie herbaty w ciąży jest bezpieczne? Nie wszystkie odmiany są wskazane. Sprawdzamy, jaką herbatę może pić przyszła mama
- Dieta a problemy układu pokarmowego u psów
- Herbata z głogu – właściwości lecznicze i przeciwwskazania. Sprawdź, jak przygotować napar z kwiatów i owoców głogu!
